Quy hoạch tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam xuất phát từ ga Hà Nội

Liên danh giữa Trung tâm Tư vấn đầu tư phát triển giao thông vận tải (CCTDI) và Tổng công ty Tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI) đã hoàn thành báo cáo đầu kỳ về quy hoạch các tuyến và ga đầu cuối khu vực Hà Nội. Trong báo cáo này, đề xuất xây đường sắt tốc độ cao kết nối tới ga Hà Nội.

Theo đơn vị tư vấn, kinh nghiệm phát triển đường sắt tốc độ cao tại một số quốc gia cho thấy hầu hết đều tiếp cận vào sâu trong nội đô. Nếu quy hoạch mạng lưới đường sắt sẽ bố trí ga đầu tại Ngọc Hồi ở phía nam, cách trung tâm Hà Nội 10 km, sẽ làm giảm tính hấp dẫn trong thu hút hành khách, đặc biệt là ở phía bắc sông Hồng.

Do đó đơn vị tư vấn kiến nghị giữ hành lang đường sắt Ngọc Hồi - ga Hà Nội để nghiên cứu khai thác tàu khách tốc độ cao.

Đơn vị tư vấn cũng đề xuất ga đầu mối phía Nam là ga Ngọc Hồi, chuyển depot Thường Tín (nơi lập tàu, tập kết tàu, thực hiện sửa chữa,  bảo dưỡng tàu và các tác nghiệp kỹ thuật khác) về khu vực ga Ngọc Hồi. Ga đầu mối phía Đông là ga Lạc Đạo (Hưng Yên).

Ngoài ra, ga Hà Nội là ga có chức năng phục vụ khách đường sắt đô thị kết hợp với khách đường sắt tốc độ cao.

Về phương án khai thác vận tải đường sắt khu đầu mối TP.Hà Nội, đơn vị tư vấn đề xuất, giai đoạn đầu, toàn bộ tàu khách hướng tâm sẽ dừng tại các ga đầu mối trên tuyến vành đai, trung chuyển bằng giao thông công cộng của Hà Nội (xe buýt, đường sắt đô thị). Riêng tàu khách tốc độ cao sẽ được tiếp cận vào ga Hà Nội.

Theo quy hoạch mạng lưới đường sắt từ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2021, đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam từ ga Ngọc Hồi đến ga Thủ Thiêm dài 1.545 km, đường sắt đôi khổ 1.435 mm. Ga Hà Nội trở thành ga đường sắt đô thị, phục vụ tuyến đường sắt đô thị Ngọc Hồi - Yên Viên. Ga Ngọc Hồi sẽ là điểm đầu của tuyến đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị.

Khi các đô thị vệ tinh phát triển đủ lớn, nhu cầu kết nối giữa đô thị vệ tinh và đô thị hạt nhân tăng, ngành giao thông sẽ xem xét tổ chức các đoàn tàu khách ngoại ô chạy hướng tâm để vận chuyển khách giữa đô thị hạt nhân và đô thị vệ tinh, hướng đến các đối tượng người lao động, công chức, viên chức, học sinh, sinh viên có nhu cầu đi lại thường xuyên.

Với tàu hàng, đường sắt sẽ tổ chức khai thác liên tuyến thông qua đường sắt vành đai. Trên đường vành đai ngoài các ga lập tàu, sẽ quy hoạch các ga dọc đường có chức năng tác nghiệp kỹ thuật chạy tàu và phục vụ bốc xếp hàng hóa đáp ứng nhu cầu của địa phương.