8 bước để bạn xây một ngôi nhà trên cây

Thiết kế nhà trên cây có phần khác nhau tùy thuộc công năng nhưng có những điểm chung về chọn cỡ cây, dáng cây, vật liệu xây dựng. 

Bước 1: Chọn cây để xây nhà

Nên chọn một cây khỏe mạnh, không bị nấm mốc hoặc các hư hại khác. Cây nên có đường kính ít nhất từ 30 cm nhưng cũng đừng chọn cây có đường kính quá lớn vì kết cấu xây dựng sẽ rất đồ sộ. Nên chọn một cây dáng thẳng vì nếu nó có đường cong sẽ khó thiết kế cho ngôi nhà và sẽ chiếm nhiều không gian.

Bạn cũng không thích ở trong một ngôi nhà bị rung lắc mỗi có cơn gió nào đó thổi qua đâu. Vì thế, bạn nên chọn cây chắc chắn, độ rung ít, có nhiều chạc, nhiều cành đủ lớn để chịu được trọng lượng của ngôi nhà.

Bước 2: Lựa chọn công năng và hình thức cho căn nhà

Khi lựa chọn công năng và hình thức hợp lý từ đầu, thì việc thiết kế và xây nhà trên cây sẽ tiết kiệm chi phí hơn. Bạn sẽ không cần tháo dỡ, chỉnh sửa hay loại bỏ những chi tiết không đúng với mong muốn của mình.

Việc trước nhất bạn cần làm khi xây nhà trên cây là bắt đầu suy nghĩ về chức năng bên trong cần có của nó. Ví dụ: Ngôi nhà có một hay hai chỗ ngủ, có bàn làm việc hay không, có bao nhiêu bóng đèn, bao nhiêu công tắc, có ban công hay không, có chỗ đun nước pha trà hay không,… Tất cả những yếu tố nhỏ này sẽ ảnh hưởng đến diện tích, hình thức, không gian trong và ngoài của ngôi nhà.

Bước 3: Chuẩn bị thiết kế, dụng cụ

Nếu quyết định tự xây, bạn cần chuẩn bị nhiều hạng mục, đầu tiên, bạn cần phác thảo một bản vẽ thiết kế để biết chính xác những vật liệu cần thiết.

Thiết kế sẽ phụ thuộc vào công năng căn nhà mà bạn muốn như dùng làm nơi nghỉ ngơi, thư giãn hay không gian vui chơi cho con cái. Nếu đang thiết kế ngôi nhà chủ yếu cho trẻ thì cần lưu ý nó không cách mặt đất quá 1,8m đến 3m. Đồng thời, nhà phải có lan can chắc chắn.

Để tự xây một ngôi nhà trên cây chỉ bằng gỗ, bạn nên chuẩn bị sẵn búa, máy khoan, cưa đĩa cầm tay, thước dây và bút chì. Nếu dùng thêm các vật liệu khác như kim loại hoặc nhựa thì cần thiết bị cắt chuyên dụng khác như cưa lọng. Bạn cũng cần một cái thang và dây đai leo núi để đảm bảo an toàn trong quá trình làm nhà.

Bước 4: Chọn gỗ

Vật liệu được sử dụng phổ biến để xây nhà trên cây là gỗ thông đã qua xử lý vì rẻ, có độ bền trong thời gian dài. Các lựa chọn khác như gỗ tuyết tùng, cây bách và gỗ đỏ, có khả năng chống mục nát tự nhiên nhưng đắt hơn. Dù sử dụng loại gỗ nào cho ngoại thất thì cũng nên định kỳ phủ các chất bảo vệ để giữ gỗ chống nấm mốc, giảm tác hại của tia cực tím và trông tươi mới, bắt mắt hơn.

Việc chọn vật liệu lợp mái cần đảm bảo những yếu tố giúp ngôi nhà hòa mình vào thiên nhiên. Đó là những vật liệu như cỏ, lá khô. Mái nhà nên được lợp dày, nhiều lớp để tránh mưa dột.

Vật liệu tường nên là những vật liệu nhiều lớp để cách nhiệt ở những vùng có biên độ nhiệt ngày và đêm lớn như Sapa, Đà Lạt, Mù Cang Chải, Mẫu Sơn… Vật liệu tường cũng cần được lựa chọn, xử lý kỹ để chống mưa thấm.

Vật liệu tối ưu nhất cho sàn vẫn là gỗ bởi gỗ liên kết tốt với hệ kết cấu nhưng vẫn bảo đảm sự xê dịch và giãn nở tốt. Chính vì thế sử dụng sàn gỗ sẽ giúp công trình tồn tại lâu hơn nhiều so với vật liệu khác.

Bước 5: Tính kết cấu xây nhà trên cây

Để ngôi nhà được vững chãi, bạn cần tính toán kết cấu thật kỹ lưỡng. Có 2 hệ kết cấu bạn cần lưu ý là: Kết cấu của căn nhà và kết cấu liên kết cây với nhà. Mỗi hệ kết cấu cần bảo đảm những đặc điểm riêng để ngôi nhà trên cây vững chắc và ổn định.

Về kết cấu của nhà thì các bạn có thể sử dụng những kết cấu cứng thường thấy của những ngôi nhà gỗ hay thép dưới mặt đất. Hệ kết cấu này cần đảm bảo liên kết cứng, vững, không xê dịch để hạn chế tình trạng thấm, dột.

Còn kết cấu liên kết nhà với cây cần có độ xê dịch để khi cây rung lắc cả ngôi nhà không bị gãy rời khỏi cây. Bạn nên tránh sử dụng những kết cấu được hàn cứng thành một khung vững, vì khi gió to, cây rung lắc dữ dội các liên kết dễ bị gãy rời, làm sập nhà.

Bước 6: Xác định tiện nghi trong nhà

Một căn nhà trên cây không thể tiện nghi bằng những căn nhà dưới đất nên ta chỉ có thể chọn những tiện nghi tối thiểu cho sử dụng như: Chỗ nằm ngủ, nơi đọc sách, ổ cắm, công tắc, đèn điện vừa đủ cho sử dụng,… 

Đường điện nên được bố trí tại những vị trí tránh tiếp xúc nước mưa để khi mưa to, xảy ra hiện tượng dột thì nước không thể chạm đến đường điện, đảm bảo an toàn cho người dùng.

Nếu bạn muốn làm nhà vệ sinh trên cây thì các thiết bị vệ sinh nên nhẹ, nhỏ để giảm kích thước phòng và trọng lượng tác động lên thân cây.

Về mặt cấp và thoát nước với nhà vệ sinh trên cây, thì các vật cấp thoát nước nên được giấu trong ống tre để hạn chế việc nhìn thấy ống nhựa. Các ống này nên được kẹp vào thân cây chạy thẳng xuống hệ thống xử lý chất thải.

Bước 7: Làm hệ thống hỗ trợ

Dùng các chân chống như xây nhà sàn là phương pháp đơn giản nhất để làm hệ thống hỗ trợ cho nhà trên cây. Bạn cần cẩn trọng khi đào hố chôn trụ bê tông để tránh làm hỏng hệ thống rễ và làm giảm sức khỏe cây. Ngoài ra, các chốt gắn nhà trên cây sẽ được khoan vào cây. Chúng thường được bổ sung bằng dây cáp thép treo trên cây và kết nối với các dầm chịu lực. Tuy nhiên, nên khoan càng ít lỗ trên cây càng tốt, vì ngay cả những lỗ nhỏ do đinh tạo ra cũng tạo ra những điểm mà nấm và các bệnh khác có thể xâm nhập.

Bước 8: Đảm bảo an toàn cho người sử dụng

Thông thường nhà cây được làm cách mặt đất khoảng 3m đến 4m, đặc biệt có những căn nhà cách mặt đất trên mười mét nên việc tính đến độ an toàn là vô cùng quan trọng. Khu vực thường gây mất an toàn nhất là khu vực hành lang, ban công, vị trí leo lên, xuống. Vì thế, ban công cần được bao bọc kỹ bởi lan can cao, lan can phải được gia cố chắc chắn, sàn ban công cũng phải được gia cố để giảm khả năng bị trượt.

Cầu thang trèo lên nhà thường dốc nên cần bố trí sao cho khi trèo cảm thấy thoải mái nhất có thể, nếu được thì bạn có thể chia thang thành nhiều đoạn để tiện cho việc di chuyển. Lan can 2 bên thang cần đủ cao, liên kết chắc, bậc thang cần được xử lý chống trượt để đảm bảo an toàn.

Nếu thiết kế một ngôi nhà trên cây cho trẻ em vui chơi thì cần càng nhiều điểm ra vào càng tốt. Bạn có thể tham khảo dùng một số cách như cầu trượt, lưới, cầu thang xoắn ốc, thang dốc, ziplines. Nếu treo thang dây, bạn nên cắm cọc xuống đất để cố định thang, tăng an toàn trong quá trình sử dụng.