Kiến trúc sư là gì? Tìm hiểu từ A đến Z về kiến trúc sư

Nguồn gốc của nghề kiến trúc sư

Định nghĩa về từ Kiến trúc sư được định nghĩa trong Chính cương của Platon, tạm dịch là: Kiến trúc sư là người thợ chỉ huy trưởng và không trực tiếp làm các công việc chân tay như thợ mộc hay thợ xây mà sẽ chỉ đạo cho những người này xây dựng công trình.

Trong suốt thời cổ đại và trung đại lịch sử, việc thiết kế xây dựng công trình kiến ​​trúc được thực hiện phần lớn bởi các nghệ nhân chế tác gỗ và đá, rồi theo quá trình, họ trở thành bậc thầy về thẩm mỹ cũng như kỹ thuật xây dựng. Cho đến hiện đại, không có sự phân biệt rõ ràng giữa Kiến ​​trúc sư và Kỹ sư. Tại châu Âu, chức danh Kiến ​​trúc sư và Kỹ sư chủ yếu là các biến ngữ dùng để chỉ cùng một người và được sử dụng thay thế cho nhau. Ở các quốc gia châu Á, Kiến trúc sư và Kỹ sư được đào tạo cùng ngành nhưng khác phân ngành hoặc chuyên ngành nghiệp vụ. Chương trình đào tạo Kiến trúc sư chú trọng mạnh mẽ về phát triển tư duy thẩm mỹ, trong khi Kỹ sư tập trung phân tích công năng kiến trúc công trình.

Có ý kiến ​​cho rằng, những điểm chung trong sự phát triển độc lập của toán học, mỹ thuật và công nghệ kỹ thuật là cốt lõi để phát triển kiến ​​trúc chuyên nghiệp, khác biệt với những thợ thủ công chế tác chân tay. Cụ thể, giấy không được thông dụng để vẽ tại các nước châu Âu cho đến cuối thế kỷ 15 nhưng ngày càng phổ biến ở đầu thế kỷ XVI. 

Bút chì được sử dụng nhiều hơn để vẽ vào khoảng năm 1600. Sự ra đời của các bản mô phỏng không gian cùng phương thức phối cảnh tuyến tính và những đổi mới như sử dụng phép chiếu để mô phỏng ba chiều theo hai chiều đã giúp các kiến trúc sư thời đó kiện toàn nhiều yếu tố của công trình kiến trúc, gồm: tính chính xác, thẩm mỹ không gian, sự bố trí kết cấu chịu lực,... Tuy nhiên, đến thế kỷ XVIII, nhu cầu về thưởng thức thẩm mỹ không được chú trọng nhiều vì các nguyên do như chiến tranh, bão hòa xây dựng,... phần lớn các tòa nhà được xây bởi những thợ thầu thủ công qua thiết kế sẵn có, ngoại trừ những dự án lớn hoặc công trình của người có sức ảnh hưởng.

Vai trò và nhiệm vụ của kiến trúc sư

Kiến trúc sư là người chịu trách nhiệm thiết kế kiến trúc và quy hoạch các công trình. Họ hợp tác với các kỹ sư, chuyên gia trong các lĩnh vực khác nhau, chủ yếu về xây dựng, để đưa ra thiết kế hợp lý nhất cho công trình. Tuy nhiên, không hẳn tất cả kiến trúc sư chỉ làm thiết kế. Họ có thể hoạt động đa năng trong nhiều lĩnh vực khác để quản lý công tác thiết kế, quản lý công tác thi công, đảm bảo cho công trình hoàn thành đúng kiến trúc và quy hoạch.

Công việc của một kiến trúc sư là gì?

Kiến trúc sư sau khi được khách hàng thuê, sẽ có trách nhiệm tạo ra một (hoặc nhiều) ý tưởng thiết kế, nhằm đáp ứng các yêu cầu khách hàng, đồng thời thiết lập định hướng một cơ sở vật chất phù hợp nhu cầu sử dụng. Thông thường, các Kiến trúc sư gặp trực tiếp khách hàng để xác định rõ các yêu cầu với công trình sẽ lập phương án thiết kế, từ đó đưa ra bản tóm tắt đầy đủ ngay từ giai đoạn lên ý tưởng, nhằm giảm thiểu rủi ro ở giai đoạn thi công.

Phần lớn, các đề xuất thiết kế được mong đợi là sự thỏa mãn nhu cầu thưởng thức thẩm mỹ và bố trí công năng. Tùy vào địa điểm lãnh thổ, thời gian xây dựng, tài chính, văn hóa vùng miền cũng như điều kiện thi công sẵn có mà phương án thiết kế hoàn thiện ở mức độ chính xác và bản chất kiến trúc cũng khác nhau.

Một phần quan trọng của thiết kế là kiến ​​trúc sư thường tham khảo ý kiến ​​của các kỹ sư, nhà khảo sát và các chuyên gia khác trong quá trình thiết kế, đảm bảo rằng các yếu tố như kết cấu và điều hòa không khí, âm thanh, ánh sáng được phối hợp chặt chẽ trong một tổng thể. Việc kiểm soát và lập kế hoạch chi phí xây dựng cũng là một phần của các cuộc tham vấn này.

Trong suốt dự án, từ lên kế hoạch cho đến khi hoàn thành, kiến ​​trúc sư thường điều phối một nhóm thiết kế, bao gồm các Kỹ sư Kiến trúc, Kỹ sư Kết cấu, Kỹ sư Cơ khí và Vận hành máy móc, Kỹ sư Điện - Điện tử và các chuyên gia khác được thuê bởi khách hàng hoặc chính kiến ​​trúc sư, nhằm tăng tính hoàn thiện dự án. Thông thường, những Kỹ sư phối hợp với Kiến trúc sư càng chặt chẽ thì công trình xây dựng càng hoàn thiện.

Phẩm chất cần có của một người kiến trúc sư

Vẽ là điều kiện cần, không phải điều kiện đủ:

Chỉ năng khiếu vẽ mỹ thuật là đã chưa đủ cho công việc của một kiến trúc sư. Đây thực chất chỉ là yêu cầu về đầu vào, bởi đơn giản, một kiến trúc sư không chỉ cần phải vẽ giỏi mà còn cần có tư duy logic, khoa học, cần có khả năng sáng tạo và cảm thụ nghệ thuật nhạy bén. Với một người kiến trúc sư, toán học sẽ giúp họ thông minh, nhanh nhạy và rèn luyện tư duy logic, văn học giúp họ nhạy bén với cái đẹp, luôn tràn đầy cảm hứng và sáng tạo. Cả 2 yếu tố khoa học và nghệ thuật đó mới có thể tạo nên một kiến trúc sư giỏi.

Trong nghề kiến trúc sư, yêu cầu kiến ​​thức về kỹ thuật, môi trường, quản lý, xây dựng và sự hiểu biết về kinh doanh cũng quan trọng không kém tư duy thiết kế. Tuy nhiên, thiết kế đóng vai trò cốt lõi để kết nối các thực thể còn lại. Một kiến ​​trúc sư làm việc theo yêu cầu của khách hàng về các yếu tố công năng, thẩm mỹ,... Đôi lúc, họ đảm nhận công việc xin cấp phép xây dựng liên quan đến báo cáo khả thi dự án, đánh giá tác động của môi trường, phân tích công trình qua kiến thức cấu trúc và không gian,...

Kiến trúc không phải là năng khiếu:

Tất nhiên, những năng khiếu về vẽ, hay cảm thụ nghệ thuật chính là những điều kiện cần để một người có thể dễ dàng theo đuổi nghề kiến trúc sư. Nhưng không vì vậy mà kiến trúc sư hoàn toàn là một năng khiếu. Năng khiếu chỉ là điều kiện cần nhưng chưa đủ. Một người bắt buộc phải đến với nghề kiến trúc sư bằng lòng đam mê, sự nhẫn nại và kiên trì trong luyện tập . Chỉ như vậy người đó mới trở thành một kiến trúc sư thành công.

Phương tiện công việc của kiến trúc sư

Trước đây, các kiến ​​trúc sư đã sử dụng các bản vẽ để minh họa và đưa ra các đề xuất thiết kế. Trong khi các bản phác thảo khái niệm vẫn được sử dụng rộng rãi bởi các kiến ​​trúc sư, công nghệ máy tính hiện nay đã trở thành tiêu chuẩn của ngành.  Tuy nhiên, thiết kế có thể gồm việc sử dụng ảnh, ảnh ghép, bản in, tranh ghép, công nghệ quét 3D và các phương tiện khác trong thiết kế. Càng ngày, phần mềm máy tính càng định hình cách làm việc của kiến ​​trúc sư.

Công nghệ BIM cho phép tạo ra một tòa nhà ảo phục vụ như một cơ sở dữ liệu thông tin để chia sẻ thông tin thiết kế và tòa nhà trong suốt vòng đời của thiết kế, xây dựng và bảo trì tòa nhà. Thực tế ảo Các bài thuyết trình (VR) đang trở nên phổ biến hơn để hình dung các thiết kế cấu trúc và không gian nội thất. Việc phối hợp các khía cạnh khác nhau liên quan đến mức độ giao tiếp chuyên biệt cao, bao gồm công nghệ máy tính tiên tiến như BIM, CAD và các công nghệ dựa trên đám mây.

Có nhiều loại kiến trúc sư khác nhau

- Kiến trúc sư Quy hoạch Đô thị được đào tạo tại các ngành về Kiến trúc Quy hoạch, Kiến trúc Đô thị hoặc các phân ngành hay chuyên ngành về Quy hoạch Đô thị, Kiến trúc Dân cư, Kiến trúc Quy hoạch Dân cư, Công cộng...

- Kiến trúc sư Công trình tham gia đào tạo tại các ngành về Công trình Xây dựng tổng hợp...

- Kiến trúc sư Nội thất được đào tạo tại các ngành về Kiến trúc Nội thất, hoặc các phân ngành hay chuyên ngành về Nội thất, Công nghệ Kỹ thuật Kiến trúc Nội thất...

- Kiến trúc sư Cảnh quan được đào tạo tại các ngành về Kiến trúc Cảnh quan, hoặc các phân ngành hay chuyên ngành về Cảnh quan, Đô thị, Cảnh quan Xây dựng...

- Kiến trúc sư Công nghiệp được đào tạo tại các ngành về Kiến trúc Công nghiệp, Kiến trúc Công nghệ Kỹ thuật hoặc tham gia tu nghiệp bổ sung khi đang là Kỹ sư Công nghiệp...

Trên đây là những thông tin về Kiến trúc sư, hy vọng rằng bài viết của homeup.vn hữu ích cho bạn!